Detox or Not?

Μήπως κι εσύ επέστρεψες από τις καλοκαιρινές σου διακοπές και σκέφτεσαι πως θα χάσεις τα κιλά που πήρες;

Μήπως σκέφτεσαι να ξεκινήσεις μία δίαιτα αποτοξίνωσης;

Πρέπει σίγουρα να διαβάσεις αυτό!

Οι δίαιτες αποτοξίνωσης ή αλλιώς detox diets υπόσχονται γρήγορη απώλεια βάρους και λίπους κι περιλαμβάνουν συνήθως μόνο φρούτα, λαχανικά, χυμούς, σούπες, ροφήματα χωρίς θερμίδες ή ακόμη και σκευάσματα του εμπορίου. Μια τέτοια δίαιτα σίγουρα δεν είναι η λύση για να χάσεις βάρος και σίγουρα δεν αποτελεί τον σωστό τρόπο για να χτίσεις μια υγιή σχέση με το φαγητό μετά τις διακοπές σου. 

Ο ανθρώπινος οργανισμός χρειάζεται γλυκόζη για να παράγει την απαιτούμενη ποσότητα ενέργειας, την οποία μπορεί να την προσλάβει κυρίως μέσω των υδατανθράκων της τροφής. Χρειάζεται επίσης πρωτεΐνη για να δομήσει τον μυϊκό του ιστό καθώς και λιπαρά οξέα που συμμετέχουν στην παραγωγή πολλών ορμονών και σε συνθήκες έλλειψης τροφής μπορούν να αποτελέσουν και υπόστρωμα για την παραγωγή ενέργειας (γλυκογένεση). 

Οι δίαιτες αποτοξίνωσης, χαρακτηρίζονται ως πολύ περιοριστικές και ελλείπεις σε θρεπτικά συστατικά, και μπορούν άμεσα να διαταράξουν την ορμονική λειτουργία και το μεταβολισμό. Οι μειωμένες θερμίδες στο ημερήσιο διαιτολογικό πλάνο που συνήθως προτείνεται, μπορούν να οδηγήσουν σε απώλεια βάρους η οποία όμως προέρχεται κυρίως από την απώλεια σωματικών υγρών λόγω διακοπής των μακροθρεπτικών συστατικών και κυρίως των υδατανθράκων που τείνουν να αποθηκεύονται και να απορροφούν μαζί τους νερό. Μόλις ξεκινήσει και πάλι η κανονική σίτιση, το βάρος θα επανέλθει και πιθανόν με μεγαλύτερο ρυθμό, καθώς ο οργανισμός θα τείνει να αποθηκεύσει περισσότερη ενέργεια για μια μετέπειτα στέρηση που πιθανόν να του “ξανά προκαλέσεις”.

Ακόμη, μη ξεχνάτε πως κατά την παρατεταμένη νηστεία, οι αποθήκες του γλυκογόνου εξαντλούνται και τότε τα λιπαρά οξέα κινητοποιούνται για την προαγωγή ενέργειας. Ωστόσο, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, και καθώς τα λιπαρά οξέα φθίνουν σε ποσότητα, ο οργανισμός αρχίζει και χρησιμοποιεί και τις πρωτεΐνες του μυϊκού ιστού για την παραγωγή επιπρόσθετης ενέργειας με μία διαδικασία που ονομάζεται γλυκονεογένεση. Το αποτέλεσμα είναι η καταστροφή του μυϊκού ιστού και η απώλεια μυϊκής μάζας, η οποία ναι μεν μεταφράζεται και σε απώλεια βάρους αλλά αποτελεί αρνητική επίπτωση για τη σύσταση και τη λειτουργικότητα του σώματος.

Αναφορικά με την  υπερβολική πρόσληψη υγρών ή διουρητικών ροφημάτων στις δίαιτες αποτοξίνωσης, είναι πιθανόν να προκληθεί έντονη αφυδάτωση και ηλεκτρολυτικές διαταραχές λόγω της συνεχής διούρησης ή και τυχόν διαρροιών που προκύπτουν. Σε αντίθεση περίπτωση,  η μείωση των φυτικών ινών και του πραγματικού φαγητού μπορούν σε άλλα άτομα να δημιουργήσουν δυσκοιλιότητα ή έντονο μετερωρισμό. Συνολικά διαταράσσεται ολόκληρος ο εντερικός μικροβιοκοσμος και καταστράφεται η χλωρίδα του εντέρου, η οποία διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών και στη συνολική υγεία του εντέρου. Τα προβλήματα που τυχόν θα προκύψουν μπορεί να σχετίζονται από από απλό κοιαλκό άλγος έως και κάποιο χρόνιο ή αυτοάνοσο νόσημα (εντεροπάθειες, ελκώδης κολίτισα, νόσος Chron κ.α.). Πέραν αυτών, οι δίαιτες αποτοξίνωσης μπορεί να αποβούν ακόμη και επικίνδυνες για άτομα με νοσήματα ή άτομα που λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή (π.χ. κουμαρινικά αντιπηκτικά) καθώς τα διαφορά ροφήματα και σκευάσματα του εμπορίου αλλά και η υπερβολική πρόσληψη ορισμένων συστατικών (πχ βιταμίνη Κ από τα υπερβολικά πράσινα λαχανικά) μπορεί να αλληλεπιδρούν ή να επιδεινώσουν μια τρέχουσα κατάσταση. 

Αν λοιπόν, θέλετε μία άμεση λύση στο πρόβλημα σας και θεωρείτε πως αυτή μπορεί να είναι μία δίαιτα αποτοξίνωσης, ΣΙΓΟΥΡΑ ΚΑΝΕΤΕ ΛΑΘΟΣ!

Πως γίνεται η πραγματική αποτοξίνωση του οργανισμού; 

O οργανισμός μας είναι κατασκευασμένος και λειτουργικά καθορισμένος ώστε να μπορεί να αποτοξινώνεται αυτοτελώς. Κάθε ουσία που βρίσκεται στον οργανισμό μας σε μεγαλύτερη ποσότητα από την πραγματικά χρήσιμη ονομάζεται τοξίνη. Οι τοξίνες συνήθως προέρχονται από βλαβερές ουσίες που προκύπτουν από τον μεταβολισμό των διαφόρων τροφίμων ή φαρμάκων που προσλαμβάνουμε και τείνουν να συσσωρεύονται στον οργανισμό μας. Οι πιο κοινές τοξίνες που μπορούν να βρεθούν σε μεγάλες ποσότητες στο σώμα, είναι αυτές που προέρχονται από τα βαρέα μέταλλα (π.χ. μεγάλα ψάρια το ωκεανού), από φυτοφάρμακα που βρίσκονται σε φρούτα και λαχανικά, από το λίπος πολύ λιπαρών τροφίμων (π.χ. κρέας) και πολλές ακόμη. Αυτές, επιδρούν στα κύτταρα των ιστών και δημιουργούν βλάβες, σε μερικές περιπτώσεις και σοβαρές ή/και μη αναστρέψιμες. Πάμε λοιπόν να δούμε αναλυτικά πως ο οργανισμός καταφέρνει να αποβάλλει τις τοξίνες από το σώμα, φυσικά: 

Ήπαρ: Στο ήπαρ, διαδραματίζονται όλες οι διαδικασίες του μεταβολισμού και επιτυγχάνεται ο διαχωρισμός των τοξινών από τις ουσίες που προέρχονται. Για να λειτουργεί το ήπαρ σωστά και να διενεργούνται όλα τα στάδια του μεταβολισμού φυσιολογικά, είναι σημαντική η προσκόλληση σε ένα ισορροπημένο διατροφικό πρότυπο, με πληθώρα μακροθρεπτικών και μικροθρεπτικών στοιχείων, αντιοξειδωτικά στοιχεία, φλαβονοειδή, πολυφαινόλες, επαρκή ενυδάτωση και φυσικά αποχή από το αλκοόλ. Μη ξεχνάς επίσης, πως η φυσική δραστηριότητα μπορεί να ενισχύσει περαιτέρω τον μεταβολισμό σου!

Γαστρεντερικό σύστημα: Μέσω των κοπράνων αποβάλλονται τοξίνες, έπειτα από επεξεργασία των τροφίμων στο γαστρεντερικό σωλήνα. Οι λάχνες που βρίσκονται στο έντερο, φλιτράρουν τα προϊόντα του μεταβολισμού, απορροφούν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και δημιουργούν μία μάζα με όλες τις βλαβερές ουσίες, η οποία αποβάλλεται μέσω της κένωσης (κόπρανα). Για τη σωστή λειτουργία του γαστρεντερικού και την ενίσχυση του εντερικού μικροβιόκοσμου, απαιτείται μία διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες (φρούτα, λαχανικά, ολικής άλεσης), προβιοτικά (κεφίρ, γιαούρτι), πρεβιοτικά (αγκινάρες, κρεμμύδια..) και σωστή ενυδάτωση. 

Νεφρά: Τα νεφρά διηθούν τα υγρά του σώματος και μέσω των ούρων αποβάλλονται τοξίνες και βλαβερές ουσίες που έχουν συσσωρευτεί στο αίμα. Για την ορθή λειτουργία των νεφρών αρκεί η κατανάλωση επαρκούς ποσότητας νερού, καθώς και η ηλεκτρολυτική ισορροπία (μείωση νατρίου-άλατος αν απαιτείται).

Άδηλες απώλειες: Ο οργανισμός μπορεί επιπρόσθετα και απομακρύνει συσσωρευμένες τοξίνες από το δέρμα μέσω του ιδρώτα ή την αναπνοή (πνεύομενες) μέσω των σταγονιδίων που εκκρίνει (π.χ. φτέρνισμα, βήχας κ.α.). Απαιτείται καθημερινή φυσική δραστηριότητα για την διατήρηση της καλής λειτουργίας των πνευμόνων και την ορθή θερμορύθμιση του οργανισμού. 

Γεννητικά όργανα γυναίκας: Η γυναίκα, μέσω των γυναικολογικών εκκρίσεων (υγρά που αποβάλλονται από τον κόλπο), μπορεί και απομακρύνει επιπρόσθετες τοξίνες που πιθανόν έχουν συσσωρευτεί στους επικείμενους ιστούς. Για την ομαλή λειτουργία των γεννητικών οργάνων, απαιτείται σωστή ενυδάτωση, ενώ πιθανόν να βοηθούν και τα προβιοτικά και τα cranberries. 

Τώρα λοιπόν που ξέρεις, πως ο οργανισμός σου είναι αρκετά έξυπνος για να αποτοξινώνεται μόνος του, το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να τον βοηθήσεις, ενισχύοντας τις παραπάνω διαδικασίες μέσω της διατροφής και της άσκησης. Καμία δίαιτα αποτοξίνωσης δεν μπορεί να υπερνικήσει τα οφέλη ενός ισορροπημένου διατροφικού προτύπου! 

Φάε σωστά, ασκήσου συστηματικά, κοιμήσου ποιοτικά!